Παγκόσμια Ημέρα κατά του καρκίνου σήμερα 4 Φεβρουαρίου και αυτό που χαρακτηρίζει πλέον την επιστημονική κοινότητα είναι η αισιοδοξία.

Η άλλοτε επάρατος με τη δύναμη της επιστήμης, έχει μεταμορφωθεί σε χρόνια νόσο και ο αγώνας συνεχίζεται. Πολλά ωστόσο εξαρτώνται και από τη δική μας στάση.

Όπως αναφέρει ο Καθηγητής Θεραπευτικής-Ογκολογίας-Αιματολογίας Διευθυντής Θεραπευτικής Κλινικής Ιατρικής Σχολής στο Νοσοκομείο Αλεξάνδρα, Πρύτανης του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών Θάνος Δημόπουλος, ο καρκίνος αποτελεί πλέον τη συχνότερη νόσο που προκαλεί το μεγαλύτερο αριθμό θανάτων στις ανεπτυγμένες χώρες. Περίπου 4 στους 10 ανθρώπους θα διαγνωστούν με καρκίνο σε κάποια φάση της ζωής τους. Περίπου το 30% των περιστατικών αυτών θα είχε προληφθεί αν αντιμετωπίζονταν παράγοντες όπως: παχυσαρκία, κάπνισμα, ανθυγιεινή διατροφή - σωματική αδράνεια, συγκεκριμένες λοιμώξεις.

Στις αναπτυγμένες χώρες, 65% των νοσούντων από καρκίνο επιβιώνουν άνω των 5 ετών. Αυτό το ποσοστό, εκτιμούν οι επιστήμονες, ότι μπορεί ακόμη να βελτιωθεί, ώστε το 2030, το 75% των ασθενών με καρκίνο να επιβιώνουν πάνω από 10 χρόνια.

Οι καρκίνοι του πνεύμονα, του μαστού, του παχέος εντέρου και του προστάτη είναι οι συχνότερα αντιμετωπιζόμενοι όγκοι στα συστήματα υγείας των ανεπτυγμένων χωρών. Σήμερα, η προσυμπτωματική διαλογή (screening tests) και οι διαγνωστικές μέθοδοι που ακολουθούνται, είναι καλύτερες παρά ποτέ. Η ραγδαία εξέλιξη των βασικών επιστημών μεταφράζεται σε προηγμένες χημειοθεραπευτικές επιλογές και ανοσολογικές θεραπείες, καθώς και σε δυνατότητες εφαρμογής της ιατρικής ακρίβειας. Από το 1990 μέχρι τις ημέρες μας, η πιθανότητα θανάτου από καρκίνο στις ανεπτυγμένες χώρες μειώθηκε κατά 25%. Ως αποτέλεσμα αυτών των εξελίξεων είναι σημαντικός αριθμός ασθενών να ιώνται από τον καρκίνο και σε ένα σημαντικό ποσοστό ο καρκίνος να μετατρέπεται σε χρόνια νόσο. Ο “cancer survivor”, δηλαδή το άτομο που ζει μετά τον καρκίνο είναι μία νέα κατηγορία που αυξάνεται, με τις δικές της ανάγκες.

Η ολιστική αντιμετώπιση του καρκίνου είναι στόχος που μπορεί και πρέπει να επιτευχθεί. Η πρόληψη, η έγκαιρη διάγνωση, η θεραπευτική αντιμετώπιση, η αποθεραπεία, η επανένταξη, η υποστήριξη όλης της οικογένειας και η εξάλειψη του στίγματος του καρκίνου πρέπει να είναι στόχοι σε κάθε κοινωνία.

Η πρόσφατη ευρωπαϊκή διακήρυξη δικαιωμάτων των ασθενών με καρκίνο τονίζει το δικαίωμα του κάθε ευρωπαίου πολίτη να λαμβάνει τις πιο ακριβείς πληροφορίες για την υγεία του και να συμμετέχει ενεργά στην περίθαλψή του. Υπογραμμίζεται το δικαίωμα του να έχει βέλτιστη και έγκαιρη πρόσβαση σε εξειδικευμένη περίθαλψη, βασισμένη στην έρευνα και στην καινοτομία, να δέχεται οικονομική προσιτή υγειονομική περίθαλψη από συστήματα υγείας που εξασφαλίζουν τα καλύτερα αποτελέσματα, την αποκατάσταση των ασθενών και την καλύτερη ποιότητα ζωής. Η καλύτερη πρόσβαση στις σύγχρονες θεραπείες ανεξάρτητα από την κοινωνική και οικονομική κατάσταση των ανθρώπων και η διάχυση της ογκολογικής φροντίδας και στα αναπτυσσόμενα κράτη είναι στόχοι των διεθνών ογκολογικών οργανισμών. Στις αναπτυγμένες χώρες, 65% των νοσούντων από καρκίνο επιβιώνουν άνω των 5 ετών. Αυτό το ποσοστό, χάρη στη συντονισμένη συνεργασία όλων μπορεί ακόμη να βελτιωθεί, με απώτερο στόχο το 2030, το 75 τοις εκατό των ασθενών με καρκίνο να επιβιώνουν πάνω από 10 χρόνια.

Η θέση της ΕΛΟΚ

Εν τω μεταξύ από την πλευρά της η Ελληνική Ομοσπονδία κατά του Καρκίνου, αναφέρει μεταξύ άλλων:

Είκοσι χρόνια (20) συμπληρώνονται φέτος από την καθιέρωση της Παγκόσμιας Ημέρας Κατά του Καρκίνου από την Διεθνή Ένωση για τον Έλεγχο του Καρκίνου UICC. Το σύνθημα #IAmAndIWill, #ΕίμαιΚαιΘαΚάνω καλεί την παγκόσμια ογκολογική κοινότητα, αλλά και όλη την κοινωνία, σε μία ατομική και ταυτόχρονα συλλογική δέσμευση για ανάληψη δράσης και παρέμβαση με σκοπό την αποτελεσματική αντιμετώπιση και τον έλεγχο του καρκίνου.

Η σημασία της προσωπικής δέσμευσης γίνεται φανερή αν λάβουμε υπόψη ότι θα ήταν κατά περίπου 35% λιγότερες οι περιπτώσεις εμφάνισης της νόσου, εάν εμείς οι ίδιοι, ως υπεύθυνοι πολίτες, αλλάζαμε κάποιες καθημερινές μας συνήθειες, όπως η διακοπή του καπνίσματος, η άσκηση, η ισορροπημένη διατροφή, η μείωση της κατανάλωσης αλκοόλ, το καθαρό εργασιακό περιβάλλον και η διατήρηση κανονικού σωματικού βάρους.

Τα τελευταία 20 χρόνια πολλά άλλαξαν στην αντιμετώπιση του καρκίνου τόσο θεραπευτικά όσο και κοινωνικά:

- Νέες καινοτόμες θεραπείες αύξησαν την επιβίωση και την ποιότητα της ζωής των ασθενών

- Η τεχνολογική πρόοδος έδωσε τη δυνατότητα αποτελεσματικής αντιμετώπισης πολλών μορφών καρκίνου

- Η έρευνα οδηγεί σε νέα μονοπάτια με υψηλές προσδοκίες και ελπίδες για τον έλεγχο και τη θεραπεία της νόσου στο ορατό μέλλον

- Η Διακήρυξη των Δικαιωμάτων των Ευρωπαίων Ασθενών με Καρκίνο που παρουσιάσθηκε επίσημα στο Ευρωκοινοβούλιο στις 4 Φεβρουαρίου 2014 αποτελεί το φάρο που φωτίζει και κατευθύνει τις δράσεις μας

- Οι ασθενείς οργανώνονται αποτελεσματικότερα, διεκδικούν τα δικαιώματά τους, προσφέρουν υπεύθυνη υποστήριξη στα μέλη τους, αναπτύσσουν δράσεις πρόληψης και ενημέρωσης και διεκδικούν τη θεσμική συμμετοχή τους στη λήψη αποφάσεων για ότι τους αφορά.

Η Ελληνική Ομοσπονδία Καρκίνου καλεί όλους τους πολίτες της χώρας μας και τους προτρέπει να επενδύσουν στην αξία της πρόληψης και του προ – συμπτωματικού ελέγχου, να υιοθετήσουν έναν υγιεινό τρόπο ζωής, να εστιάσουν στη διατήρηση του φυσικού περιβάλλοντος και να απαιτήσουν καθαρό εργασιακό και εκπαιδευτικό περιβάλλον.