Η Ειρήνη Πασχαλέρη, βιολόγος ειδικευμένη στη διατροφή μας εξηγεί πώς λειτουργούν και ποιες τροφές τα περιέχουν.

 

Ακούμε πολύ συχνά τα τελευταία χρόνια το πόσο σημαντικά είναι τα προβιοτικά για την υγεία του ανθρώπου. Μεγάλη επίσης έμφαση έχει δοθεί για την έξτρα χορήγηση προβιοτικών μέσω συμπληρωμάτων, ακόμα και στα παιδιά!

Τι ακριβώς όμως είναι τα προβιοτικά;

Τα προβιοτικά είναι «ζωντανοί μικροοργανισμοί», οι οποίοι όταν χορηγούνται σε επαρκείς ποσότητες, προσφέρουν βελτίωση στην υγεία και μείωση της πιθανότητας ασθένειας, μέσω της βελτίωσης της ισορροπίας της εντερικής χλωρίδας, του ατόμου που τα λαμβάνει. Λέγοντας προβιοτικά προϊόντα εννοούμε τροφές ή διατροφικά συμπληρώματα τα οποία περιέχουν προβιοτικά συστατικά.
Η σημασία τους είναι μεγάλη, αν σκεφτείτε για παράδειγμα ότι το 80% του ανοσοποιητικού μας συστήματος έγκειται στο πεπτικό μας σύστημα!

Γιατί είναι σημαντικά τα προβιοτικά στην παιδική ηλικία;

Επειδή δρουν θετικά σε πολλά, όπως:

- Στις αλλεργίες
- Στην απορρόφηση θρεπτικών συστατικών από την τροφή
- Στη δυσλειτουργία του πεπτικού συστήματος (διάρροια, δυσκοιλιότητα)
- Στα φλεγμονώδη νοσήματα του εντέρου (νόσος crohn)
- Στους κολικούς
- Στις γαστρεντερίτιδες
- Στη δυσανεξία στην λακτόζη
- Στη στοματική υγεία
- Στην καλή εγκεφαλική λειτουργία – διάθεση
- Σε ένα γερό ανοσοποιητικό σύστημα
- Όταν γίνεται χρήση αντιβιοτικών, όπου καταστρέφεται η ισορροπία της εντερικής χλωρίδας σε βάρος των ‘καλών’ βακτηρίων.

Ποιες είναι οι ανάγκες των παιδιών για προβιοτικά ανάλογα με την ηλικία:

• Στη βρεφική ηλικία.

Σε ένα νεογέννητο, μικρόβια είναι ήδη εγκατεστημένα στη βλεννογόνο του εντέρου. Αυτά διαφοροποιούνται, ιδίως κατά τη διάρκεια των πρώτων λίγων μηνών ή και ετών ενός μωρού, που ο οργανισμός του είναι πολύ ευάλωτος. Μια καθημερινή συμπλήρωση με προβιοτικά μπορεί να βοηθήσει στον έλεγχο της χλωρίδας του εντέρου και να αποτρέψει την ανάπτυξη των παθογόνων βακτηρίων.

Σημαντικό ρόλο στη σύνθεση της χλωρίδας ενός βρέφους έχει:

- Η πρώιμη επαφή και έκθεση σε μικρόβια: ο φυσικός τοκετός σε σχέση με μια καισαρική τομή, ο θηλασμός σε αντίθεση με το ξένο γάλα, η χρήση αντιβιοτικών, και το περιβάλλον του νοσοκομείου

- Η κατάσταση του μωρού και η υγεία της μητέρας

- Η διατροφή (ποια είδη τροφίμων τρώει η μητέρα)

- Η γενετική προδιάθεση

• Στην παιδική ηλικία.

Τα προβιοτικά που χρειάζεται ένα παιδί διαφέρουν από αυτά που είναι χρήσιμα στα μωρά. Για παράδειγμα, υπάρχουν στελέχη προβιοτικών που βρίσκονται στο έντερο ενός βρέφους αλλά δεν υπάρχουν πλέον στο έντερο μετά την ηλικία των πέντε. Επιπλέον, καθώς το μωρό μεγαλώνει σε μέγεθος, αντίστοιχα αυξάνονται και οι ανάγκες του σε ποσότητα προβιοτικών (μεγαλύτερο σώμα, μεγαλύτερο έντερο).

• Στην ενήλικη ζωή.

Όταν ένα παιδί μπαίνει στην εφηβεία και στη συνέχεια την ενηλικίωση, λόγω του αυξημένου μεγέθους τους, χρειάζονται ακόμα και τρεις φορές περισσότερα προβιοτικά!

 

Μερικές από τις καλύτερες φυσικές πηγές προβιοτικών και που θα μπορούσαν να καταναλώνουν τα παιδιά είναι:

1) Το γιαούρτι

Σημαντικό είναι να μην περιέχει πρόσθετα σάκχαρα και να αναγράφει στην ετικέτα τη φράση "ζωντανή και ενεργή καλλιέργεια γιαούρτης". Προτιμήστε το «ζωντανό» γιαούρτι, με την πέτσα για να είστε σίγουροι οτι λαμβάνει το παιδί σας αρκετά προβιοτικά!

2) Η μαύρη σοκολάτα

Εχει βρεθεί ότι εκτός από προβιοτικά ,περιέχει και πρεβιοτικά. Τα πρεβιοτικά είναι διαιτητικές ίνες, με τις οποίες τρέφονται τα φιλικά βακτήρια που βρίσκονται ήδη στο έντερο. Συστήνεται η περιεκτικότητα της σοκολάτας σε κακάο να είναι τουλάχιστον 70% και να μην περιέχει ζάχαρη.

3) Ο αρακάς

Ιάπωνες ερευνητές ισχυρίζονται οτι υπάρχουν προβιοτικά και στον αρακά! Μελέτη που δημοσιεύθηκε στο Journal of Applied Microbiology έδειξε ότι ο αρακάς περιέχει Leuconostoc mesenteroides, ένα ισχυρό προβιοτικό που συχνά συνδέεται με τη ζύμωση σε συνθήκες χαμηλής θερμοκρασίας. Μαγειρέψτε για το παιδί σας αρακά και προσθέστε τον σε ζυμαρικά, ριζότο ή συνδυάστε το απλά με ένα κομμάτι τυρί (επίσης πηγή προβιοτικών!)

4) Οι ελιές

Οι ελιές που υποβάλλονται σε φυσική ζύμωση στο αλάτι περιέχουν προβιοτικά. Κατά τη διάρκεια της ζύμωσης, τα οξέα που παράγονται από τα βακτηρίδια γαλακτικού οξέος που απαντώνται φυσικά στην ελιά, δίνουν στους μικρούς αυτούς καρπούς τη χαρακτηριστική γεύση τους. Εκτός από τα παραπάνω, υπάρχουν δεκάδες λόγοι που καθιστούν την ελιά το απόλυτο υπερτρόφιμο της Μεσογείου.

5) Το κεφίρ

Παρόλο που το γαλακτοκομικό αυτό ρόφημα μοιάζει με το γιαούρτι, αν το παιδί σας έχει δυσανεξία σε γαλακτοκομικά προϊόντα, ίσως να είναι καλύτερη επιλογή. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι το κεφίρ εξουδετερώνει τις επιπτώσεις της λακτόζης σε ποσοστό που ανέρχεται τουλάχιστον στο 70%.

Αυτό που είναι ακόμη πιο ελπιδοφόρο για το κεφίρ ,είναι ότι τα βακτηρίδια του αποικίζουν στον εντερικό σωλήνα, αυξάνοντας έτσι τις πιθανότητες στο να αποδώσουν τα θεραπευτικά τους οφέλη στο έντερο.

6) Τα μαλακά -ωριμασμένα τυριά

Τα ωριμασμένα- μαλακά τυριά-όπως το τσένταρ , το γκούντα και η παρμεζάνα είναι οι μόνοι τύποι τυριών που διατηρούν τα ευεργετικά βακτήρια που περιέχουν.

Τα τυριά αυτά παράγονται αρχικά με την προσθήκη βακτηριακής καλλιέργειας γαλακτικού οξέος στο γάλα, το οποίο σχηματίζει γαλακτικό οξύ και σχηματίζει τυρόπηγμα και ορό γάλακτος. Όσο περισσότερο ωριμάζει το τυρί, τόσο πιο ωφέλιμα είναι και τα βακτήρια για το έντερο. Προσφέρεται τέτοιου είδους τυριά π.χ. στο τοστάκι, στα μακαρόνια, σε μια σπιτική πίτσα με τυρί και ντομάτα.

7) Ψωμί με προζύμι

Το προζύμι στο ψωμί έχει πολλές ευεργετικές ιδιότητες. Τα προβιοτικά που περιέχει έχουν ανταντιοξειδωτικές ιδιότητες, ενισχύουν την άμυνα του οργανισμού και μειώνουν τις φλεγμονές και τις μολύνσεις. Επιλέξτε ψωμί με προζύμι, ολικής για όλη την οικογένεια!

Συμπερασματικά θα λέγαμε πως είναι απαραίτητο να φροντίσουμε τη μικροβιακή χλωρίδα των παιδιών από μικρή ηλικία, είτε μέσω της διατροφής είτε και με την συμπληρωματική χορήγηση προβιοτικών, ώστε να αποκτήσουν ένα «δυνατό» πεπτικό σύστημα στην ενήλικη ζωή τους!

 

Ειρήνη Πασχαλέρη

Βιολόγος – ειδικευμένη στη διατροφή

Αρθογράφος Υγείας

Wellness Blogger

www.thessaloniki-diaitologoi.gr

email: nhclinic@otenet.gr

www.foodsherlocks.com