3-5 ετών οι ηλικίες που παρουσιάζουν τα περισσότερα κρούσματα. Ο οδοντίατρος με εξειδίκευση στη στοματολογία μας εξηγεί τα δεδομένα, τα συμπτώματα και την αντιμετώπιση.
Ο ιός του έρπητα είναι αρκετά διαδεδομένος και προσβάλλει όλες τις ηλικίες. Υπολογίζεται πως περίπου 95% του πληθυσμού των ανεπτυγμένων χωρών είναι φορείς του ιού. Η λοίμωξη από τον ερπητοϊό (κυρίως HSV-1, σπανιότερα HSV-2) έχει δύο κορυφώσεις στη συχνότητα εμφάνισης, μία στην ηλικία 3-5 ετών και μία στην ηλικία 20-23 ετών. Αυτές οι ομάδες ηλικιών είναι εκείνες που παρουσιάζουν τα περισσότερα κρούσματα, με εκδηλώσεις και στη στοματική κοιλότητα. Η πρώτη επαφή με τον ιό δε δημιουργεί απαραίτητα και κλινικές εκδηλώσεις. Αντιθέτως, μόνο ένα ποσοστό 10% των ανθρώπων που προσβάλλονται από τον ιό θα εμφανίσουν βλάβες, κυρίως ενδοστοματικά. Αυτό το σύνολο των αλλοιώσεων αποτελούν την «πρωτοπαθή ερπητική ουλοστοματίτιδα».
Συμπτώματα
Η πρωτοπαθής ερπητική ουλοστοματίτιδα αποτελεί μία αρκετά επώδυνη κατάσταση για τον άνθρωπο και αρχίζει με πυρετό, διόγκωση τραχηλικών λεμφαδένων, αδιαθεσία και ανορεξία. Σε 2-4 ημέρες μετά τα γενικά συμπτώματα εμφανίζονται οι αλλοιώσεις στη στοματική κοιλότητα. Στους ενήλικες οι βλάβες εντοπίζονται αρχικά στις αμυγδαλές και το φάρυγγα, ενώ στα παιδιά στα ούλα, τη γλώσσα και τα χείλη και στη συνέχεια επεκτείνονται σε ολόκληρο το στόμα. Σε αρκετές περιπτώσεις μάλιστα, όταν ο θεράπων ιατρός δεν είναι εξοικειωμένος με τέτοιου είδους αλλοιώσεις, τίθεται ως αρχική διάγνωση η οξεία αμυγδαλίτιδα και χορηγούνται αντιβιοτικά σκευάσματα, με μικρό έως μηδαμινό θεραπευτικό αποτέλεσμα.
Κλινικά, στο βλεννογόνο των ούλων και των χειλέων παρουσιάζονται μικρές φυσαλίδες (>50 στον αριθμό), οποίες σπάζουν γρήγορα αφήνοντας έντονα ερυθρές διαβρώσεις. Τα ούλα εμφανίζονται επίσης οιδηματώδη, εξελκωμένα και ερυθρά τις επόμενες ημέρες. Περιστοματικά μπορεί να εμφανιστούν φυσαλίδες, ενώ στο ερυθρό κράσπεδο του χείλους εφελκίδες (μεμβράνες από αποξηραμένο ορό ή αίμα). Ο ασθενής δυσκολεύεται σημαντικά στη λήψη του φαγητού, εξαιτίας της επώδυνης κατάστασης.
Θεραπεία
Η θεραπεία της πάθησης συνίσταται στη λήψη υδαρούς διατροφής για την αποφυγή της αφυδάτωσης, πολυβιταμινούχων σκευασμάτων για τόνωση της άμυνας του οργανισμού και αποφυγή ερεθιστικών αντισηπτικών διαλυμάτων με οινόπνευμα. Σε 15-20 ημέρες, χωρίς θεραπεία, η νόσος αυτοϊάται, ενώ με τη λήψη αντιικών σκευασμάτων συστηματικά από το στόμα η ίαση επέρχεται σε 7-10 ημέρες. Συνήθως χορηγούνται σκευάσματα βαλακυκλοβίρης ή φαμκυκλοβίρης, σε δοσολογία 500mg, 4 ή 5 φορές / 24h για 5 ημέρες.
Υποτροπές – εξέλιξη
Ο ερπητο-ιός τύπου 1 μετά την αρχική λοίμωξη παραμένει σε λανθάνουσα κατάσταση. Με ένα κρυολόγημα, σε πτώση της άμυνας του οργανισμού ή σε περιόδους αυξημένου άγχους ενφανίζονται υποτροπές. Η πιο γνωστή ερπητική υποτροπιάζουσα λοίμωξη είναι ο επιχείλιος έρπητας. Η εικόνα του είναι ιδιαίτερα γνωστή και τα συχνότερα συμπτώματα είναι αίσθημα τάσης, καύσου και νυγμού (φαγούρα) στο χείλος και στη συνέχεια εμφάνιση φυσαλίδων περιορισμένων ή εκτεταμένων, στο όριο ερυθρού κρασπέδου και δέρματος. Ο επιχείλιος έρπητας αποτελεί την συχνότερη μορφή δευτεροπαθούς ερπητικής λοίμωξης με 1-3 εκδηλώσεις /έτος.